تجاربی از راه‌اندازی آزمون ساختاريافته عينی- بالينی روانپزشکی

تقوا, ارسيا and بهادر, حميداله and عطاری, عباس and فدايی, فربد (2007) تجاربی از راه‌اندازی آزمون ساختاريافته عينی- بالينی روانپزشکی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران, 13 (1). pp. 58-59. ISSN 1735-4315

Preview

Text ijpcp-v13n1p58-fa.pdf Download (141kB) | Preview

Abstract

يک OSCE1 مجموعه‌ای از وظايف بالينی زمان‌بندی شده�است که داوطلبان، آنها را طی ايستگاه‌های پی‌درپی به انجام می‌رسانند.�اين روش اکنون در بسياری از مراکز مهم پزشکی و روانپزشکی دنيا انجام می‌شود (يودکوفسکی2، 2002). انجام يک OSCE روانپزشکی نيازمند به‌کارگيری روش‌هايی است که در کمترين زمان بالاترين پايايی و روايی را داشته باشد. هدف اين نوشتار جمع‌بندی مطالعات و تجارب اجرای چندين کارگاه آموزشی (عطاری و همکاران، 1386؛ ضرغامی، شيخ مونسی، تقوا و خليليان، 1386) و انجام OSCE روانپزشکی در کشور (تقوا و همکاران، 1386؛ بوالهری و همکاران، 1386) است که با ارايه چهارچوبی برای OSCE روانپزشکی به‌صورت ساختاريافته و عملی می‌تواند کمک کند که در مدتی کوتاه اين آزمون به اجرا درآيد. هدف‌های عملی مورد انتظار در آزمون بر پايه برنامه‌های آموزشی و هدف‌های عملی بالينی توسط گروهی از استادان تدوین شده، سپس هدف‌های مهم‌تر فهرست می‌شوند. آن‌گاه بر پايه هدف‌های مشخص‌شده جدولی مشابه جداول آزمون‌های قبلی تهيه می‌شود که درستون عمودی هدف‌ها و در ستون افقی محتوای آنها گنجانيده می‌شود. پس از آن بر پايه شمار داوطلبان شرکت‌کننده، شمار استادان حاضر در آزمون و محدوديت‌های اجرايی، شمار ايستگاه‌ها مشخص گرديده و سناريوها نوشته می‌شود. راهنمای عملکرد بيمار استانداردشده3 در هر ايستگاه نيز به شيوه‌ای درست، دقيق، واضح، يکنواخت و منطبق با واقعيت نوشته می‌شود. چون داوطلب آزمون پيش از ورود به هر ايستگاه به‌کمک برگه راهنمايی که در پشت در ورودی و يا ميز درون ايستگاه بايد با هدف‌ها و محتوای آزمون آشنا شود.�اين برگه به‌گونه‌ای کوتاه و بدون حاشيه‌پردازی در مورد هدف ايستگاه تهيه شده و به‌راحتی، شيوه آزمون و زمان ايستگاه را نشان می‌دهد. يکی ديگر از مهم‌ترين وظايف استادان ممتحن طراحی برگه نمره‌دهی است. در اين برگه ماده‌هايی که از عملکرد داوطلب انتظار می‌رود نوشته شده است. اين ماده‌ها بر پايه الگوی نمره‌دهی طيفی4 (طيف سه يا پنج نمره‌ای) يا چک ليستی�(بلخير)�تنظيم می‌شود. در برگه نمره‌دهی بايد رفتارهای عملی داوطلب که بر سر�قطعی‌‌بودن انجام آن توافق شده، آورده شود. هم‌چنين طراحی ايستگاه برای هر گروه کاری بر پايه هدف ،�محتوا و سناريو نگاشته می‌شود. آماده‌سازی بيمار استانداردشده: برای هر ايستگاه از فردی که برای اين کار آماده شده، استفاده می‌شود.�بايد به بيمار استانداردشده آموخت که هيچ کاری را فراتر از نقش تمرين‌شده در حضور استادان ارزياب، انجام ندهد. آمادگی‌های پيش از آزمون: پس از آن که درستی اجرايی هر ايستگاه، مورد پذيرش همه استادان قرار گرفت بايد ترتيب و زمان‌بندی ايستگاه‌ها نيز سنجيده شود. از آن‌جا که مديريت زمان‌بندی در اين فرآيند اهميت به‌سزايی دارد می‌بايست فردی برای نظارت بر آن تعيين گردد. زنگی که صدای آن به‌خوبی در همه ايستگاه‌ها شنيده می‌شود با يک تک‌زنگ يک دقيقه مانده به پايان زمان ايستگاه و با زنگ ممتد پايان وقت ايستگاه و شروع ورود به ديگر ايستگاه را اعلام می‌کند. برای نمره‌دهی هر ايستگاه استادان نمره‌ای را به‌عنوان حداقل نمره قبولی در هر ايستگاه حساب کرده، سپس جمع اين ميانگين‌ها را به‌عنوان حداقل نمره قبولی به‌شمار می‌آورند. انجام آزمون: پس از برگزاری جلسه توجيهی برای داوطلبان آزمون در وقت معين،�بايد آنها در اتاق قرنطينه استقرار يافته و تک‌تک وارد فضای آزمون شوند. پس از گذراندن ايستگاه آخر�داوطلبان دوباره وارد قرنطينه‌ای ديگر می‌شوند. بهره‌گيری از OSCE در آزمون‌های مقطع دستياری روانپزشکی در آغاز راه است. تجربه کانادا�(هاجز1، هانسون2، مک‌ناتان3 و رگهر4،� 2002)، ايالات متحده آمريکا (لوشن5، 1993) و بريتانيا�(ساير6، هاجز، سانتوز7 و بلک‌وود8، 2005) نشان‌دهنده برتری نمره‌های OSCE بر روش‌های گذشته است. از آن‌جا که در ايران هنوز ميزان يادگيری و عملکرد دستياران روانپزشکی در سال‌های مختلف تحصيل برعکس مراکز ديگر�(لوشن، 1993) به‌دقت تفکيک و مشخص نشده، تدوين يک برنامه نيازمند نظرخواهی از استادان در مراکز آموزشی اين رشته است. در ساير کشورها امتحانات سنتی عملی دو تا سه ساعت به دراز می‌کشند (هاجز و همکاران، 2002)؛�در حالی که در ايران اين آزمون در امتحان دانش‌نامه تخصصی روانپزشکی نزدیک به 45 دقيقه است. از آن جا که زمان معمول در ايستگاه های OSCE بايد بازنمودی از زمان واقعی مصاحبه امتحانی باشد؛ به‌نظر می رسد زمان 15-10 دقيقه برای دستياران روانپزشکی در هر ايستگاه مناسب باشد. گرچه ساير بررسی‌ها (هاجز و همکاران، 2002) زمان زيادی را برای طراحی OSCE صرف می‌کنند؛ اما بايد گفت که با تجارب به‌دست آمده در سال‌های گذشته می‌توان با سازمان‌دهی بهتر اين آزمون را اگر از يک هفته قبل بتوان شروع به‌ طراحی نمود، می‌شود در زمان کوتاه‌تری (دو تا سه روز) برگزار نمود. OSCE نه‌تنها جنبه‌های موجود در آزمون‌های مشابه رايج را دارد بلکه توانايی به چالش‌کشيدن داوطلب را در جنبه‌های عملی با اعتبار بالايی نيز داراست. لازم می‌‌دانيم از تلاش و حمايت مالی انستيتو روانپزشکی تهران و مرکز تحقيقات بهداشت روان، مرکز تحقيقات علوم رفتاری مازندران و به‌ويژه از شما دکتر جعفر بوالهری سردبير محترم مجله بابت همه کمک‌ها در توسعه اين آزمون در کشور سپاسگزاری نماييم.

Item Type:	Article
Subjects:	R Medicine > RC Internal medicine > RC0321 Neuroscience. Biological psychiatry. Neuropsychiatry
Divisions:	Other Journal > Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology
Depositing User:	سمیه باغبانی
Date Deposited:	27 Nov 2014 15:24
Last Modified:	27 Nov 2014 15:24
URI:	http://eprints.bpums.ac.ir/id/eprint/1941

Actions (login required)

View Item